Grywalizacja opiera się na przeniesieniu mechanizmów znanych gier do rzeczywistego świata, aby zmieniać ludzkie zachowania. Korzystają z niej giganci, tacy jak Microsoft, Starbucks czy Honda, ale wśród znanych marek nie brakuje też polskich firm. Grywalizacja to trend, który zdobywa popularność również w polskich firmach. Jednym z powodów jest zwiększenie zaangażowania pracowników do wydajniejszej i skuteczniejszej realizacji zadań. Co powinieneś wiedzieć o grywalizacji, na czym opiera się ten mechanizm i jak grać, aby Twoja firma odnosiła sukcesy?
Co to jest grywalizacja?
Grywalizacja, inaczej gamifikacja, gryfikacja, uznawana jest za nieodwracalny trend w motywowaniu pracowników, a jej elementy stają się obecne w zarządzaniu nie tylko w wielkich firmach. Wprowadzenie zabawy do środowiska pracy wpływa na zmianę zachowań personelu, potrafi zwiększyć ich kompetencje, a także buduje oczekiwane postawy. Harvard Business Review pisze o grywalizacji jako o jednym z przodujących trendów marketingowych na drugą dekadę XXI wieku. Nic w tym dziwnego, ponieważ socjolodzy są zgodni, że odpowiednio zmotywowany pracownik będzie wykonywał swoje zadania w sposób sumienny i efektywny. Będzie mu przyświecał nie tylko cel, lecz także możliwość zdobycia nagrody. Ta perspektywa jest sama w sobie motywująca, często niezależnie od jej formy.
Grywalizacja w zarządzaniu jest obecna w wielu procesach, najczęściej jej elementy stosuje się w różnego rodzaju szkoleniach – sprzedażowych, produktowych, a także stanowiskowych oraz w samej rekrutacji. Tak naprawdę, gamifikacja może towarzyszyć w każdym fragmencie życia pracownika w organizacji. Odgrywanie określonych ról, ćwiczenie pożądanych zachowań czy reakcji, pomaga wdrożyć pewnie zmiany. Natomiast zmiany te przyczyniają się do wzrostu efektywności, skuteczności oraz budują pewność siebie. Grywalizacja w firmie jest także często obecna w rozwijaniu umiejętności przywódczych, wspomaga uczenie się i budowanie nawyków efektywnej pracy.
Elementy grywalizacji warto implikować w różnych obszarach życia organizacji. Zgrywalizowane programy rozwojowe pracowników stanowią skuteczną metodę wspierającą szkolenia i rozwój personelu oraz szeroko pojętego zarządzania zasobami ludzkimi. Tutaj pojawia się także kwestia andragogiki, czyli Andragogika nauce poświęconej rozwojowi człowieka dorosłego. Znajomość teorii edukacji człowieka dorosłego pozwala budować odpowiednio zgamifikowane programy rozwojowe. Wielu dorosłych może mieć początkowo problem z odgrywaniem nowych ról, czy kształtowaniem pewnych zachowań, z tego powodu odpowiednie podejście i narzędzia są niezwykle ważne.
Mechanizm grywalizacji, czyli dlaczego lubimy grać w gry?
Grywalizacja opiera się na praktycznym wykorzystaniu mechanizmów znanych ze świata psychologii behawioralnej, społecznej oraz poznawczej w kreowaniu angażującego miejsca pracy i pobudzaniu motywacji. Zanim jednak odpowiemy na pytanie, dlaczego lubimy grać w gry, warto przedstawić ich formy. Podział może pomóc zrozumieć mechanizmy, na których opiera się grywalizacja.
W latach 60. XX wieku francuski socjolog Roger Caillois usystematyzował formy gier, wyróżniając:
Agon — czyli współzawodnictwo. To rodzaj gier wywodzący się z greckiego słowa oznaczającego grę, w tym zawody sportowe. W tej formie zawsze jest wygrany i przegrany, a satysfakcję przynosi zarówno sama wygrana, jak i przegrana przeciwników.
Alea — gry losowe, w których ważnym elementem jest niepewność. Nagrodą jest najczęściej korzyść finansowa. Ten rodzaj nie opiera się na relacji wygrany-przegrany, uczestnik gra najczęściej przeciwko sobie lub losowi, a motywatorem często są wysokie nagrody.
Mimesis — udawanie, wcielanie się w role. W porównaniu do poprzednich form i rodzajów gier, tu nagrodą jest docenienie, a zatem uczestnik gra o status, czyli osobisty sukces.
Ilinx — przemiana, zmiana postrzegania świata. Gry tego typu opierają się na doznaniach sensorycznych, które mogą zmienić dotychczasowe postrzeganie. Mowa tu o grze przeciwko sobie i własnym słabościom, gdzie wygraną jest ich pokonanie i satysfakcja. Przykładem może być skok ze spadochronem, zjazd kolejką górką czy ekstremalny zjazd na nartach.
Wiele gier i zabaw łączy wymienione typy. Najlepszym przykładem jest taniec, który w podstawowej formie jest typem ilinx, ale może być również występem — mimesis, czyli próbą wcielenia się w inną rolę. Natomiast po dodaniu elementu współzawodnictwa — agon, staje się konkursem, zawodami tanecznymi, w których wyłania się zwycięzcę. Tak samo, jak istnieją różne rodzaje gier, tak samo każdy człowiek może mieć inne powody, dla których wybiera określony ich typ.
Przykładem motywacji do podejmowania określonych czynności ze względu na satysfakcję z nich płynącą są przepływy (z angielskiego flow). To stan psychiczny, który pojawia się, gdy jednostka jest tak zaangażowana w to, co robi, że zapomina o fizycznych potrzebach, uczuciach i czasie. Psycholodzy tłumaczą, że przepływ stanowi optymalny stan, który może być osiągnięty, gdy wyzwania są dopasowane do możliwości jednostki. Podczas gry w mózgu aktywują się mechanizmy, które sprawiły, że człowiek dotarł na szczyt drabiny ewolucyjnej. Jednym z nich jest nagradzanie poczuciem szczęścia za pożądane efekty.
Grywalizacja w biznesie — graj, żeby osiągać cele
W grywalizacji ważne jest to, że wszystko dzieje się w bezpiecznych warunkach i o jasno określonych zasadach. Często można robić różne symulacje, bez poważnych konsekwencji dla organizacji. Grywalizacja daje narzędzia, dzięki którym przełożony precyzuje, jak pracownicy mają wykonać określone zadania i jednocześnie daje im metodę osiągnięcia celu. Po określeniu metody, pracownicy dostają też środki zachęty, czyli nagrody. Co istotne, nie muszą to być nagrody rzeczowe, ponieważ w tej roli sprawdzą się także benefity pozapłacowe, które pomożemy Ci zorganizować. Pamiętaj, że wprowadzenie skutecznej grywalizacji, która pomoże osiągać cele biznesowe, wymaga dopasowania jej do charakteru wykonywanej pracy i możliwości finansowych. Jako przedsiębiorca pamiętaj, aby działania kierować w stronę pracownika a elementy grywalizacji wzmacniaj przy użyciu elementów perswazyjnych opartych na teoriach psychologicznych i behawioralnych. Oprócz tego, pilnuj aby zadania były wyzwaniem, które docenisz. Oprócz nagradzania istotna jest także informacja zwrotna, której powinieneś na bieżąco udzielać.
Grywalizacja: przykłady
We wstępie wspomnieliśmy, że z grywalizacji korzystają wielkie, znane firmy, takie jak Microsoft, Starbucks oraz Honda. Warto wspomnieć, że z tej metody czerpią także wielkie spółki i firmy znane w Polsce.
Swoją platformę grywalizacyjną i onboarding w formie grywalizacji wprowadziła firma PKP Polskie Koleje Państwowe S.A. Pracownicy przenoszą się do świata online, gdzie podróżują pociągiem po dworcach kolejowych w Polsce, a tam poznają historię PKP, kwestie dotyczące bezpieczeństwa, benefity oraz wszelkie procedury wewnętrzne.
Inną organizacją jest wszystkim znany Orlen. Nauka dotyczy wiedzy o zarządzaniu projektami i innowacyjności. Projekt oparty na grywalizacji został skierowany do specjalistów PKN Orlen, którzy mają dostęp do platformy z dedykowaną fabułą dotyczącą budowy farm wiatrowych w konkretnych obszarach Bałtyku. Znajdują się w niej infografiki, elearningi, quizy, ebooki, animacje. Za zdobyte kompetencje pracownicy otrzymują punkty i specjalne osiągnięcia, które można porównać z wynikami innych w rankingu.
Mechanizm grywalizacji wykorzystają także banki, np. Millenium i mBank. Przykładowo Opiekunowie Klientów i Dyrektorzy Oddziałów Millenium brali udział w wirtualnej podróży po dwóch państwach Europy. Grywalizacja miała za zadanie odświeżyć wiedzę wewnątrz organizacji, zwiększyć świadomości dotyczącą znaczenia pierwszych spotkań, nawiązywania, utrzymywania relacji oraz satysfakcji Klienta.
Grywalizacja w pracy jako metoda zarządzania zaangażowaniem pracowników
Zarządzanie zaangażowaniem pracowników stanowi sposób na aktywne kształtowanie przewagi konkurencyjnej firmy. Z tego powodu korzystanie z mechanizmów znanych z gier, których skuteczność została potwierdzona wieloma badaniami, okazuje się słusznym rozwiązaniem. Wdrożenie elementów gier w miejscu pracy ma wiele zalet i daje wymierne efekty. Przede wszystkim, zgrywalizowane zadania stają się ciekawsze i pracownicy chętniej je wykonują. Oprócz tego, grywalizacja wpływa na zmianę utartych zwyczajów i zachowań pracowników na te pożądane przez przełożonego. Co więcej, elementy gier oddziałują także na interesariuszy, czyli grupy skupionych wokół biznesu. Charakterystycznymi elementami gier, które zwiększają zaangażowanie pracowników, są m.in. szybka informacja zwrotna, cele krótkoterminowe, współzawodnictwo i działanie w zespole.
Korzyści dla firmy i pracownika z wdrożenia programu grywalizacyjnego
Jest wiele zalet i korzyści z wdrożenia programów grywalizacyjnych w przedsiębiorstwie. Pozytywne skutki grywalizacji powinien odczuwać nie tylko sam pracownik, lecz także całe przedsiębiorstwo. Sprawne zarządzanie przedsiębiorstwem polega przede wszystkim na prawidłowym zarządzaniu zasobami ludzkimi, ponieważ pracownicy są jej najważniejszym zasobem.
Wśród najważniejszych korzyści dla firmy, które wynikają z wdrożenia programu grywalizacyjnego, wyróżnia się:
identyfikację luk kompetencyjnych pracowników i planowanie działań rozwojowych
identyfikację motywatorów
budowanie marki pracodawcy
wzrost produktywności, jakości wykonywanych zadań, co przekłada się na większe zyski przedsiębiorstwa
maksymalizowanie potencjału pracowników
skracanie czasu wdrażania nowego pracownika do firmy
kreowanie pozytywnych wzorców zachowań
usprawnienie komunikacji
wzrost konkurencyjności przedsiębiorstwa
Wśród najważniejszych korzyści dla pracownika, które wynikają z wdrożenia programu grywalizacyjnego, wyróżnia się:
uatrakcyjnianie realnych zadań
lepsze przyswajanie wiedzy
identyfikację z miejscem pracy i budowanie pozytywnych relacji z otoczeniem wewnętrznym firmy
rozwijanie umiejętności strategicznego myślenia
rozwijanie kompetencji społecznych
wzrost motywacji do pracy
przystępna forma weryfikacji własnej ścieżki kariery
stymulowanie współpracy
promowanie wymiany wiedzy
zaspokojenie motywacji wewnętrznej i zewnętrznej w formie gratyfikacji
Podsumowując, gamifikacja jest wprowadzana w wielu obszarach związanych z funkcjonowaniem firmy. Grywalizacja w rekrutacji, w marketingu, rekrutacji, sprzedaży, szkoleniach dla pracowników, i wielu innych dziedzinach. Przykłady grywalizacji potwierdzają, że warto z niej korzystać. Jeśli chcesz wprowadzić elementy grywalizacji do swojej firmy, skorzystaj z naszych sprawdzonych rozwiązań. W exp-pro skutecznie zwiększysz skuteczność realizacji celów biznesowych w obszarach zarządzania zasobami ludzkimi.
#czymjestgrywalizacja #grywalizacjawszkoleniach #grywalizacjawmarketingu #cotojestgrywalizacja #grywalizacjawsprzedaży #grywalizacjacoto #grywalizacjawpracy #grywalizacjawfirmie #przykładygrywalizacji #grywalizacjawhr #grywalizacjaprzykłady #grywalizacjadlapracowników #grywalizacjawbiznesie #cotogrywalizacja #grywalizacjadlafirm #grywalizacja #grywalizacjawzarządzaniu #grywalizacjacotojest #elementygrywalizacji #mechanizmgrywalizacji #grywalizacjawfirmieprzykłady #grywalizacjawrekrutacji