Obecnie na rynku pracy rozwija się trend, w centrum którego znajduje się pracownik i jego potrzeby. Polskie firmy, korzystając z doświadczeń organizacji z zachodu, coraz częściej otwierają się na potrzebę zadbania o ludzi, których zatrudniają. Przedsiębiorcy odczuwają coraz większą motywację do działań w zakresie wellbeingu, aby utrzymać efektywność oraz zaangażowanie swoich pracowników. Podejście to staje się coraz bardziej wartościowym elementem zarządzania współczesną organizacją, dzięki czemu na popularności zyskują projekty, które wspierają rozwój firmy właśnie w duchu well beingu. Wiele organizacji, a także menedżerów, coraz częściej zgłębia wiedzę w tym obszarze i szuka odpowiedzi na nasuwające się pytania: wellbeing co to jest i jakie ma znaczenie w organizacji oraz czym jest wellbeing po polsku i jak go wprowadzić?
Wellbeing co to jest?
Wellbeing jest to filozofia, która mówi o świadomej dbałości o szczęście człowieka. Chociaż nie istnieje konkretna, naukowa definicja tego pojęcia to przyjmuje się, że wellbeing to całościowy – zarówno psychiczny, jak i fizyczny – subiektywny stan, w którym czujemy się komfortowo. W literaturze przedmiotu znajduje się jednak wiele opisowych definicji, które obrazują, co to jest wellbeing. Już w latach 70. doktor John Travis z Tufts University School of Medicine opracował koncepcję wellness, jako dynamiczny proces zmieniającego się człowieka, zależnego od wielu czynników. Zgłębiając temat wellbeingu pracowników, warto odnieść się do tzw. naukowej Teorii Szczęścia, której twórcą jest Martin Seligman. Uznawany za ojca psychologii pozytywnej, Seligman opracował model PERMA, w którym zawarł kluczowe, jego zdaniem, składowe ludzkiego dobrostanu. Zaliczył do nich pozytywne emocje, dobre relacje z ludźmi, zaangażowanie, poczucie sensu z wykonywanych działań oraz satysfakcji z realizacji celów. Seligman uważa, że te pięć elementów utrzymane w balansie, może ludziom pomóc w odczuwaniu znaczenia, spełnienia i szczęścia. Do tych istotnych aspektów dobrostanu Instytut Gallupa dołożył jeszcze dwa kluczowe w dzisiejszych czasach elementy, jakimi są finanse oraz zdrowie fizyczne. W ten sposób powstał Wellbeing Index. Jest to wskaźnik, który określa poziom dobrostanu pracownika.
Wellbeing po polsku
Wellbeing to sformułowanie zapożyczone z języka angielskiego. W dosłownym tłumaczeniu to wspomniany już wcześniej dobrostan. Definicja ta obejmuje holistyczne podejście do człowieka oraz do jego potrzeb. O dobrostanie możemy mówić, gdy czujemy się komfortowo, przeżywając określony stan lub znajdując się w konkretnej sytuacji. Poczucie dobrostanu w dużej mierze wynika z tego, jak dobrze zaspokajamy potrzeby w każdym z klasyfikowanych wymiarów. Wymiary te można podzielić na wewnętrzne oraz zewnętrzne. Wewnętrzne dotyczą bezpośrednio osoby np. zdrowie fizyczne, zewnętrzne wynikają z relacji z otoczeniem, jak np. relacje z innymi ludźmi. O zachowaniu dobrostanu możemy mówić, gdy człowiek realizuje swój potencjał, buduje odporność psychiczną, radząc sobie ze stresem, odczuwa zadowolenie z życia, uważa się za osobę wartościową oraz troszczy się o zdrowie, jednocześnie budując pozytywne relacje z otoczeniem.
Wellbeing w organizacji – na czym polega?
Dbanie o dobrostan fizyczny i psychiczny pracowników, stało się w ostatnim czasie jedną z lepszych inwestycji, których powinny dokonywać współczesne organizacje. Zapewniając jednocześnie pozytywne relacje z otoczeniem, organizacje mogą zapewnić pracownikom poczucie bezpieczeństwa oraz stworzyć odpowiednie warunki sprzyjające ich rozwojowi.
Wellbeing w organizacji jest zatem długotrwałym, ciągłym oraz dynamicznym zarządzaniem poczuciem dobrostanu pracownika.
Wellbeing w organizacji można zdefiniować również jako zespół zaplanowanych oraz systematycznie realizowanych działań, których motywacją jest dbałość o zaspokojenie potrzeb pracowników na wszystkich wymiarach, zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych. W działaniach organizacji nie chodzi o bezpośrednie zaspokajanie tych potrzeb, ale o stworzenie możliwości, w których pracownik sam będzie mógł je realizować.
Najważniejszymi aspektami w wellbeingu pracowników jest zapewnienie im konkretnego wsparcia w rozwoju, zbudowanie poczucia docenienia, wartości ich pracy oraz poczucie realnego wpływu na przebieg działań wraz z odpowiedzialnością za ich wynik.
Zadaniem organizacji, która deklaruje dbałość o wellbeing pracowników, jest włączenie dbania o dobrostan jako jednej z kluczowych wartości dla kultury organizacyjnej. Ze względu na zbadaną korelację dobrostanu z zaangażowaniem i efektywnością, coraz więcej organizacji podejmuje działania w obszarze zdrowego życia, czyli tzw. wellness w pracy. Jest to koncepcja, która koncentruje się na dobrostanie fizycznym.
Jak wprowadzić wellbeing w pracy?
Aby stać się organizacją wellbeingową, warto zacząć od zrozumienia istoty wellbeingu oraz zbadać i zrozumieć każdy z jego wymiarów. Wprowadzenie wellbeing w firmie należy rozpocząć od zbadania potrzeb pracowników, bowiem strategia wellbeingowa nie jest jasno określona i nie istnieje spis działań, jakie powinna przeprowadzić firma. Jest to elastyczny proces, który organizacja indywidualnie dostosowuje do potrzeb pracowniczych oraz dostępnych środków finansowych.
Zanim zaplanujesz wdrożenie strategii wellbeing w firmie, zbadaj potrzeby swoich pracowników. Zbierając te informacje, warto skorzystać ze sprawdzonych sposobów, takich jak anonimowe ankiety czy bezpośrednie rozmowy z pracownikami. Dzięki temu dowiesz się, czego potrzebują, z jakimi problemami zmagają się na co dzień oraz jakie są ich oczekiwania wobec firmy.
Zaangażuj w działania menedżerów oraz kierowników. To właśnie liderzy mają największy wpływ na kulturę organizacyjną. Jeśli propagują zdrowy tryb życia i rozmawiają na temat wellbeingu, wówczas pracownicy bardziej angażują się w takie działania. Przed wdrożeniem strategii, organizacje powinny się skupić w pierwszej kolejności na szkoleniu liderów. To przede wszystkim oni powinni być świadomi, jak ważne są tego typu działania. Docelowo powinni stanowić wsparcie dla zarządu oraz dla pracowników.
Gdy ruszy już proces wdrożeniowy, warto być pewnym, czy przygotowana strategia działa w sposób kompleksowy i zawiera działania we wszystkich wspomnianych wyżej aspektach życia pracowników. Warto przeanalizować posunięcia z punktu widzenia pracownika i sprawdzić, czy wdrożenie ich przyniesie komfort psychiczny i fizyczny oraz czy spowoduje to zwiększenie zaangażowania w pracę oraz stabilizację finansową. Zadbaj więc o mierzalność wdrożonych rozwiązań. Warto monitorować wyniki oraz sprawdzać, czy wdrożone działania przyniosły odpowiedni skutek.
Wellbeing przykłady
Dobre samopoczucie pracownika w pracy można budować na wiele różnych sposobów. Dwie najważniejsze kwestie podczas budowania kultury wellbeing w praktyce, to oparta o wartości kultura organizacji oraz menedżerowie, którzy posiadają wysokie kompetencje w zakresie wellbeing w pracy.
Wiele firm koncentruje się na działaniach w obszarze fizycznym. Organizowane są np. Dni zdrowia, w których istnieje możliwość przejścia badań, zapraszają specjalistów i trenerów, którzy mają pokazać dobre nawyki w higienie pracy siedzącej czy zapewniają kartę multisport, która umożliwia wybór aktywności fizycznej preferowanej przez pracownika. Organizowane są również wszelkiego rodzaju firmowe rozgrywki drużyn sportowych. Bardzo dużą popularnością cieszą się też dni owocowe, a w firmowej kuchni pojawiają się sprzęty takie jak wyciskarki do soków czy shakery do przygotowania smoothie. W firmach, gdzie stres jest jednym z głównych czynników obciążeniowych pracowników, organizowane są warsztaty radzenia sobie z jego skutkami, poznawania technik relaksacyjnych oraz ćwiczeń oddechowych. Kolejnym przykładem działań wellbeing w praktyce jest finansowanie pracownikom psychoterapii czy warsztatów z komunikacji.
Niewiele jednak firm, poświęca uwagę jednej z najważniejszych sfer, jaką jest budowanie pozytywnych relacji nie tylko z pracownikami, ale także z rodziną. Balans między życiem firmowym a rodzinnym jest jednym z najtrudniejszych do utrzymania. Proponując prezenty w formie przeżyć, które można realizować z bliskimi, a niekiedy nawet z całą rodziną, jak np. wspólne wyjazdy, wyjścia do teatru czy restauracji, zapewniamy pracownikom wspomnienia, które łączą go z firmą na długie lata, jednocześnie dbając o jego relacje poza organizacją.
Wellbeing pracowników – dlaczego warto o niego zadbać?
Pracodawca, który jest świadomy potrzeb pracowników i korzyści, jakie płyną z ich zaspokojenia, powinien zapewnić takie rozwiązania, które zapewnią pracownikowi dobrostan w pracy i poza nią. Jeśli pracownik będzie odczuwał dobrostan w obydwu tych obszarach, wtedy jest w stanie osiągnąć optymalny poziom swojego zaangażowania w wykonywanie powierzonych mu obowiązków. Powinniśmy mieć świadomość, że rozdzielenie życia zawodowego od osobistego jest niemożliwe, ale można dążyć do zachowania work-life balance.
Dobry stan fizyczny pracowników zmniejszy liczbę zwolnień chorobowych, a co za tym idzie, zmniejszy się absencja w pracy. Utrzymanie wszystkich ważnych dla pracownika aspektów w optymalnym balansie, przyczyni się do wzrostu satysfakcji z pracy oraz wpłynie pozytywnie na poczucie własnej wartości.
Kompleksowe wdrażanie wellbeing w organizacji otwiera możliwości w kreowaniu pozytywnego wizerunku firmy nie tylko wśród pracowników, ale także wśród partnerów, inwestorów oraz potencjalnych kandydatów. Najlepsi specjaliści szukają takich miejsc pracy, gdzie będą mogli doskonalić swoje umiejętności oraz w pełni wykorzystywać swój potencjał.
Podjęcie decyzji o wdrożeniu i realizacji programów wellbeingowych jest więc jedną z lepszych inwestycji w rozwój firmy. Gdy program pozytywnie wpłynie na wszystkie kluczowe obszary, organizacja ma realną szansę na maksymalne wykorzystanie potencjału pracowników, zmniejszając przy tym rotację, a to przekłada się na wyniki biznesowe.