Nowa rzeczywistość, w jakiej przyszło nam funkcjonować sprawiła, że wiele osób docenia możliwość pracy zdalnej. A gdyby tak móc połączyć przyjemne z pożytecznym? Workation w Polsce do niedawna było nieznanym pojęciem. Dziś biura podróży oferują tzw. pracowakacje all inclusive. Firmy, które chcą wyróżniać się na rynku, chętnie korzystają z tego rozwiązania, traktując je jednocześnie jako formę benefitu. Workation — co to takiego, jak to wygląda w praktyce i… czy ma w ogóle sens?
Co to jest workation?
Workation to odpowiedź na potrzeby pracowników, a te jak wiadomo, są zmienne i w obecnej rzeczywistości stają się coraz większym wyzwaniem dla pracodawców. Wspomniane pojęcie można dosłownie przetłumaczyć na pracowakacje. Jego nazwa wzięła się z połączenia angielskich słów – „work” oznaczającego pracę oraz „vacation”, czyli wakacji. Workation polega na pracy w miejscu wypoczynku. Zespół lub określona grupa pracowników danej firmy zmienia swoje otoczenie, aby tam móc wykonywać swoje codzienne obowiązki, a później wspólnie wypoczywa, spaceruje po okolicy, uprawia sport czy wybiera inną formę rozrywki.
Najlepiej odpoczywa się wśród natury, dlatego też pensjonaty, nowoczesne gospodarstwa agroturystyczne czy hotele położone w atrakcyjnych miejscach, często dysponują pomieszczeniami coworkingowymi, podkreślając to w swoich ofertach workation. Dzięki takim przestrzeniom pracownicy mogą pracować razem lub skupiać się na swoich indywidualnych projektach, a kiedy zajdzie taka potrzeba, zasięgnąć rady u kolegów.
Choć w wielu firmach za granicą workation są znaną formą pracy, to w Polsce zostały spopularyzowane w okresie pandemii. Warto jednak zaznaczyć, że pracowakacje nie mają unormowania w świetle prawa i nie należy ich mylić z urlopem wypoczynkowym czy home office, podczas którego pracownik pracuje w domu.
Workation – czy to w ogóle ma sens?
Workation mogą być korzystną alternatywą dla tradycyjnych delegacji czy szkoleń pracowniczych. W wielu firmach stanowią element strategii motywowania pracowników i cieszą się dużym zainteresowaniem wśród podwładnych. Dla tych, którzy podczas home office zajmują się jednocześnie wykonywaniem obowiązków domowych, pracowakacje mogą stać się wybawieniem. Odpowiedź na pytanie, czy workation mają sens, nie jest jednoznaczna, jednak wrócimy do niej, po przedstawieniu wad i zalet tego modelu, który łączy pracę i odpoczynek.
Zalety
Główną zaletą workation wymienianą przez pracodawców, którzy wykorzystują ten trend, jest traktowanie go jako benefitu pozapłacowego, który przyciąga najlepszych i pomaga zatrzymać najlepszych pracowników. Oprócz tego, pracowczasy umożliwiają pracownikom zmianę otoczenia i budują ducha zespołu poprzez integrację. W tradycyjnym modelu pracy nie zawsze jest czas i chęć na wyjścia, a w tym przypadku pracownik nie musi wracać do obowiązków domowych, więc śmiało może poświęcić czas na zacieśnianie relacji z kolegami i koleżankami z firmy.
Dla Ciebie, jako pracodawcy to też szansa, by stworzyć silne zespoły, oparte na lojalności i wzajemnej pomocy. Przebywanie w miejscu dostosowanym do odpoczynku z dostępem do różnorodnych atrakcji to jeden z najlepszych sposobów na regenerację i oderwanie się od rutyny. Wspólne wyjazdy uchronią Twój zespół przed wypaleniem.
Workation dają również elastyczność, a odpowiednio zorganizowany czas pozwala zachować równowagę między pracą i życiem osobistym. Dodatkowo, w zależności od charakteru wykonywanej pracy, uczestnicy pracowakacji mogą wymieniać się doświadczeniem, zdobywać nowe umiejętności i pracować w grupie, co z kolei może podnieść efektywność wykonywanych zadań. Oprócz tego zmiana miejsca i skojarzenie z wakacjami często wyzwala kreatywne myślenie, co również niesie ze sobą wiele korzyści dla firmy.
Wady
Workation jak każdy model ma pewne mankamenty, jednakże wiele z nich zależy od samej organizacji pracy. Można powiedzieć, że pracownicy mają ograniczony czas na przyjemności, jednak należy pamiętać, że to nie jest wyjazd wypoczynkowy i pracy nie należy odkładać na później.
Oprócz tego, warto podkreślić, że workation wymagają samodyscypliny i dobrej organizacji zadań. Jeśli zmiana miejsca będzie rozpraszała pracownika i nie będzie on mógł skupić się na zadaniu, jego efektywność spadnie, co jednocześnie może prowadzić do frustracji i problemów z realizacją zadań w wyznaczonym terminie. Konieczna może okazać się wówczas praca po godzinach, a w momencie, kiedy pozostali współpracownicy bawią się, może to nie być prostym zadaniem.
Odpowiadając na pytanie, czy workation mają sens, należy podkreślić, że wiele zależy od samego pracownika – jego podejścia do pracy i charakteru. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby przetestować ten model i następnie omówić jego efektywność z podwładnymi. Odpowiednia organizacja pracy jest kluczem do sukcesu.
Workation a work-life balance
Podchodząc do workation bez krytyki, można powiedzieć, że ten model pracy może przyczynić się do wzrostu motywacji u pracowników, co jednocześnie może przełożyć się na efektywność pracy i wzrost wyników. Odpowiednio zaplanowane workation mogą pozytywnie wpłynąć na produktywność i, co dla wielu istotne, pozwolą zaoszczędzić czas na dojazdy i stanie w korkach. Realizowane w sprzyjającej odpoczynkowi lokalizacji, gdzie po zakończonej pracy można obcować z naturą, wyzwolą w pracownikach świeżą energię i pobudzą kreatywność.
Najnowsze badania przeprowadzone przez specjalistów z dziedziny HR potwierdzają, że w dobie życia w ciągłym pędzie, czasem urlop wypoczynkowy to za mało. Przepracowanie powoduje zmęczenie, a co za tym idzie obniżenie efektywności pracy, czasem absencję, a nawet rezygnację z posady. W branżach, które wymagają ciągłego skupienia, kreatywnego podejścia do zadań, ale i jednocześnie dają możliwość wykonywania pracy w innym miejscu niż dotychczasowe biuro, warto pomyśleć o wprowadzeniu wspomnianych pracowakacji.
Workation świetnie wpisuje się w inne trendy skupiające się wokół potrzeb dotyczących zdrowego godzenia życia zawodowego z pracą i zdrowia psychicznego pracowników — m.in. work-life balance. Przypomnijmy, że work-life balance to pożądany stan, w którym życie zawodowe i prywatne znajdują się w harmonii, tworząc spójną całość bez konieczności zaniedbywania któregoś z tych obszarów.
W kontekście work-life balance pracowakacje nie mogą skupiać się tylko na wypoczynku lub samej pracy, jednak w innym otoczeniu. W trakcie wykonywania obowiązków służbowych nie powinno być też miejsca na zajmowanie się prywatnymi sprawami. Zatem decydując się na workation trzeba zadbać o logistykę i właściwe podejście do tematu. Ten sposób na życie sprawdzi się pod warunkiem, że zarówno pracodawca, jak i pracownik odpowiednio się do niego przygotują.
Warto też wspomnieć, że myśl work-life balance powoli zastępuje trend work-life integration, który dąży nie tylko do znalezienia balansu między omawianymi obszarami — pracy i odpoczynku, ale propaguje ideę, że praca i życie prywatne mogą się bezkonfliktowo przenikać, a nawet uzupełniać.
Jak się przygotować na workation?
Zmienne potrzeby pracowników, chęć łączenia przyjemnego z pożytecznym, sprawiają, że coraz więcej pracodawców zaczyna poważnie traktować workation. Trend ten może być przyczyną rewolucji dotąd znanych modeli pracy.
Jak zorganizować efektywne workation?
Zbadaj potrzeby i oczekiwania pracowników
Aby przystąpić do poszukiwań miejsca do pracy, zacznij od wywiadów z pracownikami. Poznaj ich potrzeby i oczekiwania co do organizacji przestrzeni coworkingowych, lokalizacji i preferencji spędzania czasu wolnego. Jedni preferują aktywny wypoczynek, drudzy cenią sobie ciszę i spokój z dala od miejskiego zgiełku. Znajomość preferencji grupy, która ma skorzystać z workation pozwoli Ci je dobrze zorganizować.
Ustal budżet na workation
Jeśli znasz już preferencje, warto ustalić budżet. Oczywiście workation mogą być traktowane jako forma benefitu, więc możesz ustalić jak często i którzy z pracowników będą mogli skorzystać z takiej formy pracy. Jednak budżet zawsze jest istotnym czynnikiem podczas planowania. Warto dodać, że praca poza miastem często będzie tańsza niż w wielkich znanych metropoliach.
Wybierz odpowiednie miejsce do pracy i odpoczynku
Niezależnie od tego, czy zdecydujesz się na centrum coworkingowe, ofertę gospodarstwa agroturystycznego, hotelu czy innego miejsca, zadbaj o to, by została w nim wyznaczona przestrzeń do pracy. Przede wszystkim konieczny jest dostęp do dobrej jakości łącza internetowego, który umożliwi pracę i zaoszczędzi pracownikom frustracji. Stanowiska pracy muszą być wygodne i utrzymane w warunkach, które umożliwią efektywną pracę. Odpowiednia temperatura, oświetlenie, wyposażenie i… dobra kawa! Oczywiście na workation pracownicy nie powinni sobie zaprzątać głowy przygotowywaniem posiłków, więc wybierz catering lub skorzystaj z oferty restauracyjnej lokalu.
Gdzie na workation najlepiej się wybrać?
Tak, jak wspominaliśmy w sekcji dotyczącej przygotowań, lokalizację workation najlepiej uzależnić od preferencji pracowników i Twoich możliwości finansowych. Miejsce do pracy i odpoczynku powinno mieć obszar, w którym pracownicy będą mogli pozwolić sobie na maksymalne skupienie i odpowiednią regenerację. Zielone tereny wokół – lasy, łąki i pola będą temu sprzyjały. Warto zadbać też o różnorodność dodatkowych atrakcji, zwłaszcza jeśli pracownicy w tym miejscu spędzą nieco więcej niż kilka dni.
Obecnie coraz więcej podmiotów z branży turystycznej tworzy oferty pracowakacji zarówno w Polsce, jak i za granicą. Nasze polskie morze i góry to często wybierane kierunki, natomiast za granicą, popularnością cieszą się m.in. Grecja, Hiszpania i Maroko. Oczywiście cel podróży zależy w dużej mierze od preferencji spędzania czasu i budżetu pracodawcy.
Workation to dobry przykład na to, jak móc odpoczywać i jednocześnie pracować, nie wykorzystując przysługującego urlopu. Przy odrobinie starań możesz zaproponować pracownikom wartościową formę benefitu.