top of page
  • Zdjęcie autoraAnna Pieczara

Jak zatrzymać pracownika?

Wiele firm, niezależnie od branży, boryka się z trudnością realizacji przyjętej strategii zatrudnienia. Rosnące i zmienne oczekiwania pracowników stają się wyzwaniem, któremu należy sprostać, aby zatrzymać pracownika. Oprócz wynagrodzenia istnieje szereg innych czynników, które składają się na decyzję o odejściu. Kiedy zmiana pracy staje się koniecznością? Jak zapobiec utracie najlepszych pracowników, a kiedy pozwolić im na odejście? Te i inne ważne z punktu widzenia pracodawcy, kwestie, poruszamy w artykule.

Powód zmiany pracy

W dobie rosnących cen i kosztów utrzymania pojawia się chęć, a czasem konieczność poprawienia swojej sytuacji finansowej. Wynagrodzenie od zawsze stanowi najczęstszy powód zmiany pracy, i jak pokazuje raport podsumowujący sytuację na rynku pracy, realizowany przez Gi Group, na taką zmianę decydują się osoby zarabiające najniższą krajową, najmłodsi — w wieku 18-24 lata oraz osoby pracujące na umowach zlecenia. Do tej grupy zaliczają się także pracownicy niższego szczebla i młodsi specjaliści, którzy oprócz tego, że chcą więcej zarabiać, czują potrzebę rozwoju.

Zwracając uwagę na ostatnią grupę — pracowników, którzy są dopiero na początku ścieżki swojej kariery, warto zwrócić uwagę, że wraz ze wzrostem ich świadomości, zmienia się podejście do pracy zawodowej. Jeśli w miejscu zatrudnienia nie widzą perspektyw na rozwój — zarówno osobisty, jak i w strukturze firmy — zmiana pracy to najczęstsza decyzja. Powodem zmiany pracy może być także brak satysfakcji z wykonywanych zadań, brak dostępu do odpowiednich narzędzi lub wsparcia ze strony zespołu czy przełożonego.

Chociaż podstawowym celem wykonywania pracy jest zarabianie, to każdy z pracowników może mieć inne motywacje, które — jeśli nie zostaną zaspokojone, przesądzą o zmianie pracy. Podsumowując teraz najważniejsze powody zmiany pracy, należy wyróżnić:

  1. niskie wynagrodzenie

  2. brak możliwości rozwoju

  3. brak perspektywy awansu

  4. nieprzyjazna atmosfera pracy 

  5. konflikty

  6. brak dostępu do odpowiednich narzędzi

Wszystkie te elementy są zależne od pracodawcy, który niezależnie od możliwości finansowych powinien starać się tworzyć sprzyjające pracy warunki. Ciągła rotacja pracowników i brak kompetentnej kadry to ogromne problemy dla firmy, które  stanowią jeden z najistotniejszych czynników ryzyka biznesowego. Zatem oprócz samych powodów, ważne jest zrozumienie również motywacji do zmiany. Wyobraź sobie siebie na miejscu pracownika i spróbuj sobie odpowiedzieć na pytanie, dlaczego chcesz zmienić pracę?

Dlaczego ludzie odchodzą z pracy?

Zastanawiając się nad powodami odejścia z pracy, należy wziąć pod uwagę aspekt psychologiczny. Według badania organizowanego przez firmę Boldare, oprócz wynagrodzenia ważna jest panująca w miejscu pracy atmosfera. W wywiadach przeprowadzonych przez redakcję INNPoland.pl z różnymi pracownikami można zauważyć, że jednym z powodów odejścia jest konflikt na linii pracownik-przełożony. Nadmiar obowiązków, złe traktowanie, takie jak mobbing czy wyzysk, doprowadzają do obniżonej skuteczności, ponieważ pracownik ma zaniżoną ocenę przydatności, nie czuje się kompetentny. W obliczu bezradności rodzi się niechęć, nie mówiąc już o braku satysfakcji z wykonywanej pracy. Można zatem wysnuć wniosek, że odejście z pracy niektórych pracowników jest spowodowane brakiem kompetencji przełożonych, co przekłada się na nieumiejętne zarządzanie zespołem.

Anthony Klotz, psycholog organizacji i profesor na Texas A&M University wskazuje również pewien trend wśród rezygnacji pracowników z pracy. Częsta zmiana pracy, zwłaszcza zmiana pracy po miesiącu to ruch zaobserwowany wśród młodych zatrudnionych. Zdaniem profesora, dużym problemem jest brak elastycznej kultury pracy, jaką w dzisiejszych czasach pracodawca powinien zapewniać podwładnym. Mowa tu o warunkach zatrudnienia, które pozwolą pracownikowi uzyskać kontrolę nad życiem zawodowym i prywatnym. Zmiana miejsca pracy może być powodowana lepszą ofertą konkurencji. Miej na uwadze, że swoboda pracy to korzyść, jaka przyciąga i zatrzymuje najlepszych.

Spadek motywacji i zaangażowania mogą być spowodowane różnymi czynnikami, które nie tylko zależą od przełożonego czy współpracowników. Odejście z pracy może mieć zatem podłoże wewnętrzne. Brak satysfakcji spowodowanej z kolei brakiem autonomii i poczucia samostanowienia sprawiają, że pracownik traci zaangażowanie. Jego kreatywność i zapał do wykonywanych zadań może obudzić nowy, lepszy pracodawca. Jednak zanim przedstawimy nasze rady, jak zatrzymać pracownika, warto jeszcze skupić się na sygnałach, jakie daje pracownik myślący o zmianie pracy,  które najczęściej są ignorowane przez wielu pracodawców.

Po czym poznać, że pracownik chce odejść?

Z badań Instytutu Gallupa wynika, że pracownik, który chce odejść, nie jest zaangażowany lub aktywnie niezaangażowany w swoją pracę. Zadania i polecenia wykonuje automatycznie, jednak swoim podejściem i rosnącą niechęcią może wpłynąć niekorzystnie na atmosferę w zespole i zachowania innych pracowników. Tacy pracownicy często uzewnętrzniają swoje niezadowolenie i nieszczęście poprzez podważanie osiągnięć koleżanek i kolegów, krytykę przełożonego i samej organizacji. 

Niepokojącym sygnałem, który może świadczyć o tym, że pracownik chce odejść, jest spadek produktywności. Nieterminowa realizacja zleceń, słabsze wyniki czy brak chęci udziału w długoterminowych projektach, mogą być skutkiem myślenia o zmianie pracy. Oprócz tego miej na uwadze, że wielu pracowników, którzy myślą o odejściu z pracy, nie zależy na przestrzeganiu regulaminów. Z tego powodu coraz częściej się spóźniają lub urywają bez zgody. 

Jak poznać, że dobry pracownik odchodzi? Szeroko pojęty brak zaangażowania może objawiać się na różne sposoby, więc zwróć uwagę na listę z najważniejszymi sygnałami, które pomogą Ci poznać, że pracownik chce odejść z pracy:

  1. spadek jakości pracy

  2. problemy z terminowością

  3. problemy z koncentracją

  4. brak zaangażowania w projekty i życie organizacji

  5. absencja

  6. częste wyrażanie niechęci wobec pracy i środowiska (w tym przełożonego i współpracowników)

  7. nagła zmiana podejścia do wykonywanych obowiązków

Umiejętne rozpoznanie zmiany zachowania pracownika może okazać się kluczowe w podjęciu stosownych działań, które jednak pomogą mu wstrzymać się z podjęciem decyzji o rezygnacji. Wykorzystanie umiejętności miękkich w podejściu do pracownika w połączeniu z różnymi narzędziami i programami pozwalającymi zwiększać motywację pracowników,  może skutecznie zapobiegać odejściom.

Jak zatrzymać pracownika w organizacji?

Miejsce pracy to nie tylko źródło dochodu, lecz także pole do samorealizacji i rozwoju. Jako pracodawca przede wszystkim musisz znać swoich pracowników. Dowiedz się, co ich motywuje, jakie są ich oczekiwania oraz potrzeby. Co prawda, trudno sprostać oczekiwaniom wszystkich, jednak zarówno system wynagrodzeń, jak i benefitów powinny być na tyle elastyczne, aby odpowiadały zatrudnionym. Te dwa elementy w znacznym stopniu zwiększą satysfakcję z pracy i zmniejszą rotację.

Angażuj, wspieraj i doceniaj — tak brzmią najważniejsze zasady, którymi powinien kierować się każdy przedsiębiorca, który chce zatrzymać pracownika w organizacji. Pamiętaj, że pracownik musi odczuwać satysfakcję z wykonywanej pracy. Z tego powodu angażuj ich w różne projekty i stwarzaj możliwość wykazania się. Ważne jest także pozostawienie pewnego marginesu swobody w działaniu, co da poczucie sprawczości. Przydzielając do projektu lub otwierając nabór,  weź pod uwagę zainteresowania i umiejętności danej osoby.

Zanim jednak wydasz polecenia, przedstaw im cel i wymagania z określonym terminem realizacji. Zapewnij pracownikom też odpowiednie narzędzia i materiały, dzięki którym skupią się już tylko na wykonaniu zadania. Pamiętaj, że pracownik chce pracować w danym zespole, jeśli dobrze się w nim czuje i wie, że ma wsparcie. Z tego powodu bierz czynny udział w zadaniach pracowników, chociażby od czasu do czasu pytając, jak im idzie. Niezależnie od branży czy wielkości firmy, zawsze jest ktoś, kto czuwa nad zespołem lub jednostką. Poczucie, że przełożony jest aktywny i słucha podwładnych, pomaga identyfikować się z celami organizacji.

Jeśli zastanawiasz się, jak zatrzymać pracownika, skutecznym sposobem jest stworzenie wspomnianego już systemu benefitów. Dostęp do szkoleń i programów rozwojowych umożliwia podnoszenie kwalifikacji i zdobywanie nowych doświadczeń. Pracownicy, którzy będą czuli, że w Twojej firmie nie stoją w miejscu, na pewno zostaną jak najdłużej. Co więcej, inwestowanie w ich kompetencje to realny zysk dla firmy. Nie zapominaj również o zwyczajnych słowach podziękowania, które również mają duże znaczenie, a jak się okazuje — wielu pracodawców o nich zapomina.

Jak zatrzymać pracownika w firmie? Podsumujmy najważniejsze kwestie:

  1. stwórz elastyczny system wynagrodzeń i benefitów — doceniaj i nagradzaj

  2. poznaj motywacje i potrzeby pracowników — dbaj o komunikację

  3. bądź wzorem do naśladowania i pokazuj, że każdy jest ważny dla sprawnego funkcjonowania organizacji

  4. pomóż zdobywać kompetencje i twórz przyjazne pracy środowisko

  5. dbaj o atmosferę

Zmiana pracy bywa nieunikniona, szczególnie jeśli mamy na myśli sytuacje losowe, takie jak choroba, wyjazd z miejsca zamieszkania czy naturalne, do których należy przejście na emeryturę. Czasem jest to zmiana stanowiska pracy, która wymaga uzupełnienia wakatu.

Dobry pracownik odchodzi i co dalej?

Nagła decyzja pracownika o odejściu z pracy może być niemałym zaskoczeniem, szczególnie jeśli jest to dobry pracownik. Bardzo ważne jest, aby odpowiednio zareagować. Nie daj się ponieść emocjom i skup się na faktach. Warto zapytać o powód podjęcia takiej decyzji. Wiedza na ten temat pozwoli Ci zastanowić się, czy jako przełożony mogłeś temu zapobiec. Jeśli powodem zmiany pracy jest przeprowadzka, zmiana sytuacji rodzinnej czy chęć przebranżowienia się, ze spokojem zaakceptuj tę decyzję. Natomiast, jeśli powody są zupełnie inne, zastanów się nad funkcjonowaniem wskazanych przez pracownika aspektów.  Kiedy warto spróbować odwieść pracownika od podjętej decyzji?

Kiedy warto walczyć o pracownika, a kiedy lepiej odpuścić?

Pamiętaj, że nie ma jednego sposobu zarządzania pracownikami, który będzie odpowiadał każdemu. Każdy z nich jest inny, zatem może mieć inne motywacje do pracy. Z tego powodu, jeśli pracownik zdecyduje się odejść, poznaj jego decyzję. W jakich sytuacjach warto zatrzymać pracownika? Jeśli okazuje się, że pracownik czuje się przeciążony, ponieważ zostały mu zlecone zadania wykraczające poza zakres jego obowiązków lub kompetencji, zastanów się nad rozwiązaniem tego problemu. Może wystarczy, że oddelegujesz część pracy i wszystko wróci do dawnego porządku? Niekiedy trafna może okazać się także zmiana stanowiska pracy.

Na decyzję o odejściu może składać się wiele różnych czynników. Pytanie, które warto sobie zadać, brzmi: „Czy ten pracownik na pewno pasuje do Twojej firmy?” Może mimo atrakcyjnego systemu wynagrodzeń i benefitów jego oczekiwania wciąż rosną, jednak nie idą w parze z efektywnością? Czasem warto wprowadzić pewne modyfikacje, które pozwolą pracownikowi rozwinąć skrzydła w Twojej firmie, ale oczekuje się, że te zmiany przyniosą zysk. Może, zamiast inwestować w kolejne szkolenia danego pracownika, lepiej będzie zatrudnić kogoś nowego? Rozważ różne możliwości i weź pod uwagę wszelkie koszty. Jeśli Twoje starania nie przynoszą efektów, a są kolejnym wydatkiem, lepiej odpuścić.

Jeśli nie wiesz, jak wdrożyć najlepsze rozwiązania w zakresie zarządzania personelem w Twojej firmie, zdaj się na doświadczenie profesjonalistów z grupy Exp-pro. Zatrzymanie pracownika nie będzie Twoim problemem, ponieważ stworzysz firmę, w której każdy będzie chciał pracować.

bottom of page